Investeren in hernieuwbare energie zoals windenergie maakt deel uit van onze toekomst. Maar hoe verenig je de installatie van een nieuwe windturbine met de bestaande omgeving?
België telt in totaal 1.264 onshore windturbines, waarvan 703 in Vlaanderen en 561 in Wallonië, samen goed voor een vermogen van 3.267 MW (megawatt). In 2022 produceerden ze 5.466 GWh (gigawatt per uur) groene stroom, genoeg voor 1,5 miljoen huishoudens. Tegen 2030 wil de Vlaamse regering het vermogen optrekken tot 2.600 MW en dus 415.000 méér gezinnen bevoorraden.
De juiste locatie
De meeste windturbines die je nu ziet, hebben een vermogen van meer dan 1,5 MW. Nieuwe turbines zijn al een pak krachtiger, van 3 MW tot soms al 7 MW, en tot wel 250 meter hoog. Het kiezen van de locatie moet dan ook zeer doordacht zijn. Hiervoor schepte de overheid een duidelijk kader met voorkeurslocaties waar windturbines gebouwd mogen worden. Dat zijn bedrijventerreinen en terreinen langs grote infrastructuren zoals autosnelwegen, spoorlijnen en hoogspanningslijnen. Ook in open ruimtes, daar waar nog niets gebouwd is, mogen windturbines gezet worden. Wel op voorwaarde dat het er minstens drie zijn met samen een minimaal vermogen van 20 MW (het equivalent van het verbruik van meer dan 10.000 gezinnen).
Tegenwind
Ondanks dat windturbines als groene energiebron niet meer weg te denken zijn uit onze maatschappij, wil niemand ze in zijn achtertuin. Vooral geluidshinder en de slagschaduw schrikken af. Begrijpelijk, als een windturbine zomaar zonder verder onderzoek zou gebouwd worden. Maar niets is minder waar. De voor- en nadelen op de omgeving worden grondig geëvalueerd vóór een windturbine vergund en gebouwd kan worden. Bij Arcadis werkt een volledig team op dit soort projecten om omgevingsvergunningsdossiers en- milieueffectrapporten (MER) op te maken.
Impact bepalen
In een project-MER of een lokalisatienota brengen we de verschillende effecten van een windturbine op de omgeving in kaart: geluidsimpact en trillingen, slagschaduw, veiligheid, biodiversiteit en ruimtelijke aspecten.
Voor geluid en slagschaduw zijn concrete sectorale voorwaarden opgelegd waaraan voldaan moet worden. Dit houdt bijvoorbeeld in dat het specifiek geluid van windturbines in woongebieden ’s nachts meestal de grens van 39 dB(A) niet mag overschrijden (te vergelijken met het zoomen van een koelkast) en dat de slagschaduw niet meer dan 30 minuten per dag en 8 uur per jaar mag optreden. In Nederland ontwikkelde Arcadis de app geluidsverwachting.nl die dit al inzichtelijk maakt nog voor er iets gebouwd wordt.
Om de veiligheid te garanderen, gebruiken we het Instrumentarium Windturbines. Deze bundelt alle tools voor het berekenen, rapporteren en beoordelen van externe risico’s voor de mens. Om interferentie met luchtvaart te vermijden winnen we advies in bij de verschillende instanties.
Ook het landschap wijzigt door de bouw van windturbines. Aan de hand van visualisaties brengen we de landschapsimpact voor omwonenden en naburig erfgoed in beeld.
Zeker niet onbelangrijk is de impact op natuur en biodiversiteit. Dit gaat zowel over de impact op vogels en vleermuizen als de habitats in de omgeving. Aan de hand van verschillende natuurtoetsen gaan we na wat deze impact concreet inhoud gedurende de vier seizoenen.
Het eindrapport
Het beoordelen van de effecten van windturbines in België vraagt dus een multidisciplinaire aanpak die milieu-, landschaps- en geluidsaspecten integreert. Op die manier helpt het milieueffectenrapport of de lokalisatienota de omwonenden om de impact van het project beter te begrijpen, het helpt de bevoegde instanties bij het nemen van hun beslissingen en het helpt ook onze klanten om de nodige verbeteringen, maatregelen of compensaties te implementeren.