Hoe een hemelwater- en droogteplan helpt het tij te keren bij een volgende hittegolf of overstroming. Jo Vandormael, projectingenieur bij Arcadis, roept steden en bedrijven op tot actie.
Afgelopen maand was het weer puffen en zweten geblazen. Wereldwijd zorgen hoge temperaturen voor aanhoudende droogte, bosbranden en watertekorten. Wat daarop volgt zijn meestal extreme overstromingen, want hevige regenval vindt geen ingang in de kurkdroge grond. Het is de realiteit van de klimaatverandering. Ook in België ontlopen we de gevolgen niet. Denk maar aan de overstromingen in Wallonië in 2021, hitterecords die jaar na jaar sneuvelen en grondwaterstanden die nieuwe dieptepunten bereiken.
Om in te spelen op de klimaatverandering wordt van alle Vlaamse gemeenten verwacht tegen eind 2023 een goedgekeurd hemelwater- en droogteplan te hebben. Dit plan vormt een integrale en gebiedsdekkende visie over waar en op welke manier water kan vastgehouden worden, kan infiltreren, kan hergebruikt worden en vertraagd kan worden afgevoerd. Gemeentediensten, natuurbeheerders, landbouwers(instanties) en andere stakeholders zoeken sámen naar acties en maatregelen voor beter watermanagement.
Groen is het nieuwe grijs
Steden en gemeenten kunnen bijvoorbeeld parkings ontharden en vergroenen, bermen langs wegenissen herinrichten, meanders herstellen en waterlopen terug open leggen, zoals we deden voor de stad Antwerpen in de Prinshoeveweg in Ekeren of de Zenne in Brussel. Door een slimme inrichting kan het water niet alleen beter infiltreren, maar verbetert ook de kwaliteit ervan.
Schoolomgevingen moeten en kunnen groener door ze te ontharden en aan te vullen met plantvakken en houtsnippers. Bomen zijn ideale watersponzen en geven bovendien verkoelende schaduw. Bij de opmaak van een plan bekijken we altijd hoe we de openbare ruimte een dubbele functie kunnen geven. Zo richten we bufferzones in als speelpleinen en gezellige ontmoetingsplaatsen. Mijn collega somt alle voordelen van groene infrastructuur op in zijn blog ‘De toekomst is aan natuur in de stad’.
Ook bedrijven, ontwikkelaars en bouwheren spelen een cruciale rol in water- en droogtemanagement. Door hun terreinen of bouwprojecten slimmer en groener in te richten, kan water gemakkelijker infiltreren. Denk aan wadi’s, plantvakken en groendaken die het water langer vasthouden, die zorgen voor een vertraagde afvoer en de infiltratie bevorderen. Dit komt ook de biodiversiteit alsook het welzijn van medewerkers en bewoners ten goede. Mooie voorbeelden hiervan zijn de Fluvius Campus in Mechelen, Distributiecentrum Nike en de samenwerking met Alpro en Natuurpunt.
Van algemeen nut
Naast de inspanningen van steden, gemeenten en bedrijven is er ook een grotere maatschappelijke bewustwording. Want als burger hebben we zelf ook wat in de hand. Denk maar aan de gemillimeterde groene (maar steeds vaker bruine) gazons die zéér weinig bijdragen aan biodiversiteit of waterinfiltratie. Meer variatie in gras- en plantensoorten, meer bomen, laagtes in de tuin of een vijvertje zijn daarvoor een ideale oplossingen. Dankzij de verplichting van een hemelwaterput en verschillende subsidies voor duurzame renovaties, kunnen we als burger ons broodnodige steentje bijdragen.
Multidisciplinaire aanpak
Onze openbare ruimte is schaars, de invulling moet daarom goed doordacht en afgestemd zijn op de noden van deze eeuw én de planeet. In al onze projecten nemen we alle aspecten van duurzaamheid en klimaat mee van bij het begin. Of het nu om grote infrastructuurprojecten gaat zoals in Antwerpen, Gent of Brussel, of over nieuwbouw- en renovatieprojecten. Arcadis is een internationaal studiebureau met heel wat expertise in huis, van engineering tot milieuservices. Met onze multidisciplinaire teams zetten we ons dagelijks in voor een aangename leefomgeving en een betere kwaliteit van leven.
Benieuwd hoe we u kunnen ondersteunen bij uw hemelwaterplannen of droogteplannen? Contacteer ons!
