Het miezert en het waait. Zeker in de winter is dat meestal geen plezierige combinatie. De weersomstandigheden drukken mijn enthousiasme daarentegen niet. Het is januari 2020 en ik loop samen met de projectleider op de sluiskolkkade in Den Oever. De kade leidt ons langs de voorhaven naar de bestaande Stevinschutsluizen. Door de gele morsbegroeiing valt het sluisgebouw al van grote afstand op. Wanneer we dichterbij komen, wordt duidelijk dat er geen water meer in de sluizen staat. Yes, daar zie ik voor het eerst de vloer van de constructie waar ik de afgelopen maanden aan gerekend heb.
Bescherming tegen hoogwater
De Stevinschutsluizen zijn rond 1930 gebouwd, tegelijk met de rest van de Afsluitdijk. Omdat de zeespiegel stijgt en we de komende tijd steeds meer te maken krijgen met extreem weer, wordt die hoogwaterkering zwaarder op de proef gesteld. De Afsluitdijk en de sluizen krijgen daarom in opdracht van Rijkswaterstaat een opknapbeurt, om het achterland langs het IJsselmeer ook in de toekomst tegen de kracht van het water te beschermen. De sluizen zijn onderdeel van die hoogwaterkering en maken scheepvaart tussen de Waddenzee en het IJsselmeer mogelijk. Een doorgang van bijna 140 meter lang en 14 meter breed. Dit betekent dat er tijdens droogzetten meer dan 10.000 m3 water uit de sluizen is gepompt. Dat zijn ruim 10 miljoen pakken melk!
Werken in een droge sluis
Waarschijnlijk staan de Stevinschutsluizen voor het eerst in 90 jaar droog. Voor dit project ben ik gevraagd om de stabiliteit van de sluiswanden tijdens droogzetten te controleren. Om stabiliteit van de kolkwanden te waarborgen, zijn er stalen stempels op de vloer tussen de sluiswanden geplaatst. Zware groutzakken drukken de stempels nog eens extra stevig tegen de wanden. Groutzakken zijn zakken gevuld met beton. Pas als de laatste stempel staat, zet het team de sluizen droog en kunnen de onderhoudswerkzaamheden starten. Ze maken het complex slibvrij en schoon en voeren de inspectie uit. De sluizen blijken in topconditie te zijn. Het rood-bruine metselwerk als vloer van de sluishoofden lijkt zo goed als nieuw. Specialisten voeren enkele betonreparaties uit en de bestaande sluisdeuren worden opgeknapt. Op deze manier verlengen we de levensduur van de sluizen.
De Stevinschutsluizen in droge toestand, wat is dat een indrukwekkend gezicht. Na een paar dagen achter je bureau werken, vind ik het heerlijk om op de bouwplaats te lopen. Zeker als je ziet dat jouw plannen werkelijkheid worden. Ik vind het geweldig dat je bij Arcadis de kans krijgt om aan dit soort constructies te werken. Deze opdracht doen we voor IV Infra en in samenwerking met bouwconsortium Levvel (BAM, Van Oord en Rebel).
Keersluis Den Oever
De stremming van de sluizen duurt enkele maanden. In deze tijd is er ook een keersluis aan de voorkant van de bestaande Stevinschutsluizen gebouwd. Deze keersluis is hoger en sterker dan de bestaande sluizen en heeft een stormvloedkerende functie. Dit betekent dat bij een grote storm met hoogwater de keersluis sluit om het waterpeil op het IJsselmeer te reguleren. Inmiddels is de betonbouw van keersluis Den Oever afgerond en zijn de Stevinschutsluizen weer volop in gebruik door scheepvaart. Wanneer de dijk is aangesloten op de betonbouw is de vernieuwde hoogwaterkering afgerond. Op naar de volgende 90 jaar!
