Miasta przynoszą obietnicę lepszego życia – dobrej infrastruktury, dostępności i wielu możliwości. Ale jak możemy dotrzymywać tej obietnicy, gdy centra miast nieustannie się rozwijają z powodu zwiększającej się liczby ludności na świecie?
Miasta muszą dopasować się do tempa zmian na świecie, reagując na zmiany globalne, takie jak zmiany klimatu, utrata różnorodności biologicznej i oczekiwania społeczne.
Jednocześnie każde miasto ma unikalną tożsamość zdefiniowaną przez jego kulturę, systemy oraz cechy geograficzne i demograficzne. Wszystkie te elementy należy rozważyć, aby te na nowo definiowane miasta uwzględniały potrzeby społeczności na pierwszym miejscu.
Pojęcie „zielona gospodarka” zostało wymyślone przez Organizację Narodów Zjednoczonych w związku z Celami zrównoważonego rozwoju. W zielonej gospodarce wzrost zatrudnienia i dochodów jest napędzany zarówno przez publiczne, jak i prywatne inwestycje w działalność gospodarczą, infrastrukturę i aktywa, które pozwalają na zmniejszenie emisji dwutlenku węgla i zanieczyszczeń, zwiększenie efektywności energetycznej oraz zapobieganie utracie różnorodności biologicznej i ekosystemów.
Podejście oparte na zielonej gospodarce, skupiające się na niskoemisyjnym wzroście i wspierane przez innowacje cyfrowe, jest kluczem do zrównoważonego planowania urbanistycznego.
Co sprawia, że nasze miasta są tak wyjątkowe?
Każde miasto ma swoje własne atuty – od zróżnicowanego dziedzictwa po zasoby i ekosystem miejski. Wszystkie te elementy dają poczucie lokalnej dumy i tożsamości. Ale rodzi się pytanie, w jaki sposób można je wykorzystać na korzyść miasta w kontekście długoterminowych celów zrównoważonego rozwoju?
W ciągu ostatnich kilku lat w dużym stopniu zmienił się sposób w jaki żyjemy, pracujemy i bawimy się. To naturalne, że miasta wokół nas, zwłaszcza w obliczu zmian klimatycznych, muszą również ewoluować. Wiele z nich stoi także przed jeszcze większymi wyzwaniami związanymi z łańcuchem dostaw i niepokojem politycznym. Mając to na uwadze, musimy przyjrzeć się, jak możemy planować i rozwijać zrównoważone miasta, które będą przygotowane na wyzwania przyszłości.
Odpowiedź polega na wykorzystaniu tego, co sprawia, że miasto jest wyjątkowe i oparciu koncepcji na jego mocnych stronach – na przykład na zrównoważonym rozwoju. Jest to szczególnie mocna strona w Skandynawii. Tamtejsze miasta osiągają bardzo dobre wyniki, jeśli chodzi o nasz indeks zrównoważonych miast, a to wszystko ze względu na ich zaangażowanie w racjonalne zarządzanie środowiskiem i działania klimatyczne. Natomiast wiele miast w USA, takich jak Miami czy Nowy Orlean, które są szczególnie narażone na oddziaływanie środowiska, znajduje się w dolnej połowie filaru „Planeta” naszego indeksu. W ich przypadku istnieje pilna potrzeba skupienia się na dostosowaniu się do zmian klimatycznych, a także na takich kwestiach jak emisja gazów cieplarnianych, zarządzanie środowiskiem i zużycie energii.
Czego ludzie chcą w miastach i społecznościach, w których żyją?
W ramach naszego indeksu zrównoważonych miast analizujemy zrównoważony rozwój miast przez pryzmat dobrobytu. Aby funkcjonować w sposób prawdziwie zrównoważony, miasta muszą patrzeć poza rozwój gospodarczy i skupić się na stanie swojego naturalnego środowiska i jakości życia mieszkańców.
Miasta, które na nowo się definiują, muszą brać pod uwagę potrzeby każdego mieszkańca, zapewniając wszystkim dostęp do potrzebnych im zasobów oraz możliwości rozwoju. Coraz częstsze występowanie ekstremalnych warunków pogodowych oraz fakt, że skutki tych zdarzeń nie dotykają wszystkich równomiernie, sprawiają, że centralne miejsce w ramach tego procesu decyzyjnego musi zajmować kwestia równości klimatycznej.
Aby naprawdę wprowadzić pozytywne zmiany, każdy, kto ma coś do powiedzenia w miastach – samorządy, dzielnice, gminy, dzielnice biznesowe, rady miejskie, jak również obywatele – muszą mieć możliwość wypowiedzenia się i stosować podejście oparte na „myśleniu systemowym”. Chodzi o to, aby wiedzieć, że suma jest większa niż poszczególne części i że musimy współpracować, aby podjąć śmiałe kroki w kształtowaniu miast, które będą przyjazne do życia, integracyjne i przystępne cenowo.
Widzimy to w miastach takich jak Glasgow w Wielkiej Brytanii, gdzie dobre wyniki w filarze „ludzie” w ramach indeksu (miejsce 1) jest wynikiem skupienia się na doświadczeniach mieszkańców. Projekty takie jak program dobrosąsiedztwa Glasgow, w ramach którego aktywnie współpracujemy ze społecznością lokalną i zainteresowanymi stronami w celu określenia kwestii i możliwości kształtowania propozycji projektów, mają kluczowe znaczenie w procesie odnowy miast z myślą o ich mieszkańcach.
Rozwiązania nadążające za innowacjami
Patrząc na planowanie miast w sposób integralny, nowsze koncepcje, takie jak wpływ na zasoby, zdrowie i sprawiedliwość społeczną, są kluczem do obecnego i przyszłego utrzymania miast. Choć musimy stawić czoła wielu wyzwaniom, takim jak wpływ rozwoju obszarów miejskich na zrównoważony rozwój i sposób, w jaki przekłada się to na konkretne działania, istnieją odpowiednie rozwiązania.
Ze względu na większy nacisk ze strony decydentów politycznych oraz wsparcie ze strony rządowych ustaw inwestycyjnych i infrastrukturalnych, zarówno gminy, jak i deweloperzy chcą przejść na bardziej zrównoważone, niskoemisyjne źródła energii. Jednak tempo postępu innowacji i cyfryzacji sprawia, że duże inwestycje mogą budzić wątpliwości – w końcu trzeba podejmować mądre decyzje dzisiaj i jednocześnie mieć na uwadze innowacje, które mogą pojawić się w przyszłości.
Ponadto szybka urbanizacja i postępujące zmiany klimatyczne oznaczają, że miasta muszą natychmiast dokonać wielkich, odważnych kroków.
Złożoność i tempo, w jakim te tendencje przyspieszają, utrudnia decydentom politycznym, rządom i prywatnym przedsiębiorstwom ocenę odpowiedniego czasu na zaangażowanie się oraz miejsca i sposobu najlepszego zarządzania inwestycjami. Może to spowodować paraliż w podejmowaniu decyzji i dokonywaniu analiz.
Kluczowe znaczenie ma zapewnienie narzędzi do podejmowania świadomych decyzji. Na przykład inteligentne rozwiązania wodne mogą pomóc klientom i społecznościom chronić jeden z naszych najcenniejszych zasobów – wodę. Współpracując z firmą HydroNET, możemy zapewnić niezbędne narzędzia cyfrowe, które pozwalają przewidywać ekstremalne warunki pogodowe i umożliwiają podejmowanie decyzji dotyczących zarządzania środowiskiem, w którym chroni się wodę. Pomaga to gminom i władzom zajmującym się wodą znacznie ograniczyć czas i koszty związane z generowaniem raportów o powodziach, a także poprawia dostępność dla społeczeństwa, czyniąc społeczności bardziej przygotowanymi na przyszłość.
Innym przykładem jest nasz kalkulator ryzyka powodziowego, który ocenia specyficzne dla danego terenu i zbiorowe skutki poszczególnych powodzi na budynki w obrębie zalewu, a także pokazuje szerszy obraz wpływu wzrostu poziomu mórz na obszarach objętych projektem, od małych dzielnic po ogromne regiony metropolitalne. Użyliśmy tego narzędzia w skali sąsiedztwa obejmującego zaledwie kilkaset budynków, w tym w Huntsville w stanie Alabama oraz w Tarpon Springs na Florydzie. Zostało ono też wykorzystane do oceny zagrożenia powodziowego we wszystkich pięciu dzielnicach Nowego Jorku, które składały się z około miliona budynków.
W ten sposób ilościowa ocena szkód na danym obszarze przyspiesza i rozszerza ocenę środków ograniczających ryzyko, które są wdrażane poprzez projekty łagodzenia skutków powodzi, umożliwiając bardziej świadome podejmowanie decyzji.
Potrzebujemy narzędzi takich jak te, aby pozwolić miastom pewnie podejmować decyzje inwestycyjne. Zarządzanie, współpraca sektora publicznego z prywatnym oraz programy pilotażowe na małą skalę w celu testowania innowacji są kluczem do zrównoważonego planowania przestrzennego miast.
Planowanie miast przygotowanych na przyszłość będzie możliwe tylko dzięki holistycznemu podejściu, które weźmie pod uwagę każdy ich element, z prawdziwymi rozwiązaniami skoncentrowanymi na potrzebach mieszkańców. Tylko wówczas będziemy mogli tworzyć prosperujące miasta gotowe na wyzwania przyszłości.