PROJECTVERHAAL
Uitdaging
De stad Antwerpen wil tegen 2050 een klimaatneutrale stad zijn en al tegen 2030 de helft van haar CO2-uitstoot verminderen, vergeleken met 2005.
Stadsbreed warmtenet Antwerpen
Stad Antwerpen wil tegen 2030 eerste gebouwen aansluiten op duurzaam warmtenet
Oplossing
Arcadis begeleidt Antwerpen hierin en stelt een roadmap op voor de implementatie van een complex warmtenetprogramma op restwarmte van de industrie.
Impact
Hiermee zal Antwerpen tegen 2030 reeds aan 10% van de warmtevraag kunnen voldoen en tegen 2050 grote delen van de stad duurzaam kunnen verwarmen.
tot 55%
minder CO2 tegen 2030
10%
warmtevraag dekken tegen 2030
71.000 ton
minder CO2 per jaar tegen 2030
Uitdaging
90% van de warmte die Antwerpen vandaag gebruikt, komt uit fossiele brandstoffen zoals stookolie en gas die een grote negatieve impact hebben op het klimaat. Daarom zoekt de stad naar duurzame en betaalbare alternatieven om de klimaatambities van 2050 waar te maken. Aan de hand van het ‘Klimaatplan 2030’ wil Antwerpen deze verduurzaming al versnellen en de CO2-uitstoot tegen 2030 met de helft verminderen vergeleken met 2005. Daarvoor wordt onder meer gerekend op een duurzaam warmtenet gevoed met restwarmte.
Oplossing
Het duurzame warmtenet zal de restwarmte van grote industriële bedrijven en warmte uit bijvoorbeeld afvalwater via een ondergronds netwerk transporteren en verdelen naar de gebouwen in de stad. Tegen 2030 zal Antwerpen zo het equivalent van 33.500 woningen duurzaam kunnen verwarmen. Met de nabijheid van de haven, waar zich de grootste chemiecluster van Europa bevindt, heeft Antwerpen de sleutel in handen om dit warmtenetwerk op grote schaal uit te rollen. Een primeur voor België op deze grootte.
Arcadis België en Nederland en AKD namen in 2020 de regierol in handen. Samen bekijken we hoe een groot deel van de stad van een warmtenet voorzien kan worden. Daar horen vraagstukken bij zoals het bepalen waar de beste plaats is om zo’n warmtenet aan te leggen, welke types gebouwen al dan niet worden aangesloten en welk marktmodel en beleid gebruikt worden om de toegang tot het net te regelen. We stellen een 'Roadmap 2030' op voor de implementatie van dit complexe warmtenetprogramma en voorzien ook technische en juridische expertise voor de stad.
-
LOCATIE EN BELEID
Waar komen er warmtenetten? En hoe zullen ze uitgerold worden?
Antwerpen definieerde vijf warmteclusters waar Fluvius tegen 2030 de eerste warmtenetten zal aanleggen. In Antwerpen-Noord is de zogenaamde ‘backbone’ vanuit de afvalverbrandingsinstallatie van Indaver reeds klaar en worden de praktische voorbereiding getroffen om warmte te leveren aan de wijken Luithagen, Luchtbal en Rozemaai.
Voor de aanleg van warmtenetten wordt al rekening gehouden met grote geplande infrastructuurwerken. Zo worden er langs de Ring nu al reservatiestroken voorzien om hier later een warmtetransportverbinding aan te leggen.
Arcadis begeleidt alle partners om tot de juiste investeringsbeslissingen te komen en samen met de stad werken we ook een kader uit voor het gehele warmtenetbeleid in Antwerpen. Dit beleid moet duidelijk maken wie de warmte kan gebruiken, wat de voorwaarden zijn en hoe nieuwe projecten in de toekomst kunnen aansluiten op het warmtenet. Deze afnemers zullen de eerste jaren voornamelijk grote gebouwen zijn, zoals scholen appartementsblokken, bedrijven en ziekenhuizen.
Impact
Met dit stadsbreed warmtenet zal Antwerpen in 2030 het equivalent van 33.500 woningen duurzaam kunnen verwarmen en wordt de basis gelegd om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn. Door het gebruik van restwarmte biedt dit warmtenet meer energiezekerheid en stabielere prijzen. Het warmtenet van Antwerpen zal een voorbeeld zijn voor andere steden die hun ambities rond klimaatneutraliteit willen waarmaken.