De omgevingswet is per 1 januari 2024 in werking getreden. Ik merk dat dit een behoorlijk impact heeft op de uitdagingen waar gemeenten, ontwikkelaars en ondernemers voor staan. De Omgevingswet streeft namelijk naar een veilige en gezonde fysieke leefomgeving én een goede omgevingskwaliteit. De wet stelt de fysieke leefomgeving centraal, gaat uit van een integrale benadering en is straks de basis voor alle regels in die fysieke leefomgeving. Mooi gezegd, maar hoe doe je dat?
Ambitie en strategie bepaalt speelruimte
Het afwegings- en besluitvormingsproces bij overheden verloopt straks anders dan nu. De houding bij het beoordelen van plannen is ‘ja mits’ in plaats van ‘nee tenzij’. Het mooie hiervan is dat ruimte ontstaat voor bijvoorbeeld bedrijven en organisaties om ideeën in te brengen. Dit vraagt om een nieuwe manier van (samen)werken binnen overheden, maar ook tussen overheden en private organisaties. De strategie die overheden kiezen, kan verschillend zijn. Overheden die zelf beperkte ambities hebben of geen initiatiefnemer willen zijn, kunnen ruimte aan de markt geven.
Voor overheden die zelf meer regie willen hebben op ruimtelijke ontwikkelingen, biedt de Omgevingswet gelegenheid om kaders en normen daarop aan te passen. Omdat het ambitieniveau en de strategie de speelruimte bepaalt, is het belangrijk dat een overheid dit vooraf scherp krijgt. Voor mij en mijn collega’s is dit een uitdaging om samen met de opdrachtgever te zoeken naar de kansen die de wet biedt voor een duurzame, circulaire en gezonde, fysieke leefomgeving.
Participatie en samenwerking maken het verschil
De Omgevingswet stuurt aan op participatie en co-creatie. Omgevingsmanagement is daarbij belangrijker dan ooit. Partijen die daarin nieuwe stappen willen zetten, geven we de mogelijkheid te leren van ervaringen die we samen met onze opdrachtgevers en partners eerder hebben opgedaan. Daarbij zijn ‘integraliteit’ en ‘ontwerpend onderzoek’ sleutelwoorden. Onze werkwijzen en geleerde lessen kunnen we goed toepassen voor de door de wet beoogde, integrale benadering van omgevingsvraagstukken. Hier past sinds 2020 het digitaal faciliteren goed bij waarbij onze adviseurs opdrachtgevers en stakeholders begeleiden en digitale platforms inzetten om het participatieproces te ondersteunen.
Om kansen voor integraliteit maximaal te ontdekken en te benutten, werken we met multidisciplinaire teams met onder andere juristen omgevingsrecht, beleids- en milieuadviseurs, planologen en vergunningenspecialisten. Ikzelf en mijn collega specialisten adviseren, begeleiden en ondersteunen u bij de implementatie van de Omgevingswet, het opstellen van diverse kerninstrumenten en (her)ontwikkelingen onder de Omgevingswet. Wij helpen u en uw omgeving bij het vertalen van lange termijn ambities naar maatregelen en oplossingen waar u vandaag al mee aan de slag kunt.
