Planning voor havens van de toekomst

Havens zijn een cruciaal aspect van een modern handelssysteem en belangrijke motoren van de economie. Zij zijn de in- en uitvoerplaats van het merendeel van de goederen. Wanneer de activiteiten van een haven om welke reden dan ook worden verstoord, kunnen de economische gevolgen zowel regionaal als wereldwijd ernstig zijn. De Russische invasie van Oekraïne heeft veel gevolgen gehad voor het transport, maar vooral de sluiting van de havens had enorme implicaties voor de export van graan. Deze situatie had grote gevolgen voor de voedselvoorziening in Noord-Afrika en het Midden-Oosten en voor de basisprijs van brood.

Hoewel de schattingen variëren, stelt de Conferentie voor Handel en Ontwikkeling van de Verenigde Naties dat meer dan tachtig procent van het wereldwijde handelsvolume over zee gaat (meer dan tien miljard ton lading). Tijdens de COVID-pandemie, toen veel havenpersoneel niet kon werken en er ook een tekort aan transportcontainers was, leidde de opeenhoping van schepen bij havens die wachtten op lossen of laden tot een enorme verstoring in de toeleveringsketens over de hele wereld. Recente problemen met de toeleveringsketen als gevolg van een tekort aan chassis in de Amerikaanse havens hebben ook geleid tot vertragingen en opstoppingen. Deze opstopping heeft verstrekkende gevolgen, niet alleen voor de havens zelf, maar ook voor exploitanten, eigenaren, logistieke bedrijven en de eindgebruiker.

De impact van de pandemie is tot ver in 2022 goed voelbaar. De recente lockdowns in China blijven problemen veroorzaken, vooral voor de Chinese productiesector die afhankelijk is van export via havens als Shanghai.

Plannen voor toekomstige crises

Vanuit het oogpunt van bedrijfscontinuïteit is het essentieel om plannen te maken voor toekomstige crises om havenbeheerders zekerheid te bieden, zodat zij de drukte tot een minimum kunnen beperken en kunnen blijven werken, met name in containerterminals. Dit impliceert proactief inspelen op mogelijke bedreigingen zoals natuurrampen en de langdurige gevolgen van klimaatverandering.

De stijging van de zeespiegel zal deze eeuw waarschijnlijk een groot probleem zijn. Elke haven heeft toegang tot water en veel havens zouden door de zee kunnen worden overspoeld, waardoor ze ofwel moeten sluiten ofwel dure preventiemaatregelen moeten nemen, zoals zeeweringen.

Klimaatverandering kan ook andere problemen veroorzaken, waaronder een toename van ernstige weersomstandigheden zoals orkanen, stormvloeden en extreme golven iets wat de havens zwaar kan treffen vanwege hun kwetsbare positie aan de kust. Stijgende temperaturen kunnen de bedrijfskosten verhogen voor zaken als scheepskoeling, wat een domino-effect kan hebben op havengelden.

Er zijn echter zowel kansen als bedreigingen in een veranderend klimaat. De stijgende zeeën kunnen de toegankelijkheid van havens verbeteren doordat de diepgang van het water toeneemt, en ook nieuwe routes kunnen openen zoals die over de poolcirkel.

De behoefte aan risicobeoordelingen is van vitaal belang, zowel op korte als op lange termijn. Bij Arcadis werken we samen met havenautoriteiten en terminaloperators om alle mogelijke risico's en opties te onderzoeken om risico's te beperken en de bedrijfscontinuïteit te allen tijde te maximaliseren.

De oorlog in Oekraïne is een duidelijke bewijs van de noodzaak om te plannen en te waken voor verstoring. De opgelegde sancties hebben enorme gevolgen gehad voor sommige plaatsen, zoals Rotterdam, een belangrijke overslaghaven. Terwijl schepen onder normale omstandigheden kort zouden aanleggen en een deel van hun lading zouden lossen/laden, moesten schepen met Russische lading na sancties volledig lossen met enorme opslagcomplicaties voor de haven als gevolg.

Ook op het gebied van cyberbeveiliging moeten havens uiterst waakzaam zijn. Terminals zijn essentiële onderdelen van nationale economieën en kunnen een doelwit zijn voor aanvallen of sabotage. Natuurlijk is de veiligheid van passagiers in havens van cruciaal belang in de context van terrorisme. Maar gezien het overweldigende aantal vrachtschepen in vergelijking met passagiersschepen, lopen vrachtterminals het grootste risico. Het blijft ook noodzakelijk om , smokkel via terminals tegen te gaan, aangezien hackers proberen zendingen te verhullen door malware te gebruiken.

CO2-neutrale scheepvaart

Langetermijnplanning moet ook de infrastructuurwijzigingen omvatten die nodig zijn om de zeescheepvaart CO2-neutraal te maken . De scheepvaart is verantwoordelijk voor ongeveer drie procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Dat is meer dan de luchtvaartsector en daarom is het van vitaal belang dat de uitstoot van de scheepvaart wordt verminderd om de klimaatdoelen te behalen.

Veel van de grote transportbedrijven zijn op zoek naar alternatieven voor dieselbrandstof. Maersk investeerde onlangs in de ontwikkeling van de productie van biobrandstof voor zijn schepen. Havens hebben de juiste infrastructuur nodig om de overstap te vergemakkelijken. De recente ondertekening van de gezamenlijke verklaring over groene waterstof door toonaangevende organisaties uit de maritieme sector toont verdere betrokkenheid bij verandering en pogingen om hiervoor een kader te ontwikkelen.

Als onderdeel hiervan ontwikkelde de International Maritime Organization in 2018 een initiële strategie voor het verminderen van wereldwijde broeikasgassen in de sector. Nieuwe verplichte maatregelen in 2023 zorgen ervoor dat schepen hun energie-efficiëntie meten en delen.

Arcadis werkt ook samen met havenautoriteiten en rederijen om advies te geven over elektrificatie van zowel havenapparatuur als scheepsvloten. We werken met bedrijven over de hele wereld aan het gebruik van walstroom om te voorkomen dat schepen hun hulpmotoren laten draaien wanneer ze aangemeerd liggen. Dit bespaart brandstof en vermindert de uitstoot van de haven. We werken ook aan de beste manier om laadinfrastructuur voor elektrische vloten te installeren op en rond terminals. Niet alle terminals of havens beschikken over de vereiste stroomvoorzieningen of infrastructuur. Zullen de scheepsexploitanten de nodige veranderingen doorvoeren zolang de toegang en infrastructuur nog steeds beperkt zijn?

Elke terminal die we helpen realiseren, elke maritieme faciliteit die we ontwerpen en elke baggeranalyse die we uitvoeren, biedt ons de mogelijkheid om duurzame oplossingen aan te reiken om de sector naar net zero te brengen. Havenautoriteiten, toonaangevende particuliere organisaties en exploitanten moeten een leidende rol spelen bij het behalen van de klimaatdoelen, iets dat wereldwijd plaatsvindt, zij het in verschillend tempo. Bij Arcadis zijn we goed gepositioneerd om hen te helpen hun doelen te bereiken.