De aanwas van topvrouwen stagneert, als we recent nieuws moeten geloven. Bij Arcadis gaat de opmars wel door. Langzaam, maar gestaag. Bedrijfsbreed 30%. Iets meer op kantoor dan op de bouwplaats. Dat twee van de drie directieleden vrouw zijn, is natuurlijk een mooi visitekaartje. Ook in mijn sector – duurzaamheid – werken relatief veel vrouwen.
Noem het een cliché maar zelfs bij de opmars van vrouwen in deze mannenwereld voeren klassieke rolpatronen de boventoon. Meer vrouwen in de maatschappelijke sectoren en meer mannen in de puur technische werkvelden. Uiteraard zijn er talloze uitzonderingen op deze generalisatie, maar je kunt het ‘mannelijke’ en het ‘vrouwelijke’ – en wat daar tussenin zit - niet uitvlakken.
Hart & hoofd
Nature or nurture? Het zal wel een combinatie van die twee zijn. Het is ook niet verkeerd dat je ambieert en doet waar je je senang bij voelt. De een benadert de materie wat meer vanuit het hart, de ander met het hoofd. Zolang je dat samen herkent en erkent, kun je het beste uit twee wereld halen.
Maar sommige patronen zijn zo subtiel, daar moet je bedacht op zijn. Het is een bekend fenomeen dat de sollicitatiecommissie vaak de voorkeur geeft aan een kandidaat waar de leden zichzelf in herkennen. Daar moet je als bedrijf op anticiperen in het belang van diversiteit. Dat zeg ik niet om politieke correct te zijn, maar omdat juist dankzij de kruisbestuiving van verschillen, teams veelzijdiger en daarmee innovatiever en productieve worden. Op zoek naar de ideale mix dus.
Twee maten
Het is eigenlijk raar dat na een halve eeuw emancipatie applaus klinkt als er (eindelijk) weer een vrouw door het glazen plafond breekt. Het is klaarblijkelijk nog steeds geen business as usual. Daarbij moeten we vaststellen dat vrouwen twee keer zo hard moeten werken om half zoveel waardering te krijgen en vaak worden afgerekend op zaken die niets met de inhoud van hun werk te maken hebben. En de eeuwige vraag die topmannen nooit hoeven te beantwoorden: hoe combineer je werk met je gezinsleven? Het is nog steeds meten met twee maten.
Gelukkig ervaar ik bij Arcadis dit anders. We krijgen de vrijheid om onze agenda naar eigen behoefte in te delen. Dat er juist balans wordt gecreëerd tussen werk en privé in alle lagen van het personeel, om bijvoorbeeld voor de kinderen te zorgen.
Daarbij kunnen verschillende maten ook positief worden ingezet. Vrouwelijke managers hebben over het algemeen meer oog voor individuele behoeftes en gevoelens en sturen vooral op samenwerking en verbinding. Ze beschouwen succes ook in eerste instantie als een teamprestatie en zullen zich minder snel op de borst kloppen. Het risico is dat zo’n prestatie minder zichtbaar is. Vrouwen die zich duidelijk als leider manifesteren worden meestal langs de mannelijke meetlat gelegd en zijn bij het grote publiek zelden populair.
Misschien brengt de huidige genderdiscussie ons wel voorbij dat stereotype man-vrouw-denken, want uiteindelijk wil je toch naar een situatie waar de beste mens op de juiste plek anderen kan inspireren boven zichzelf uit te stijgen en in teamverband iets groters neer te zetten dan de som der delen.