De coronacrisis zal stedelijke overheden aanzetten om bij stadsontwikkeling meer rekening te houden met gezondheid. Dat betekent onder meer straten en pleinen die aanzetten om meer te bewegen. Een andere tendens is dat kantoren geen werkplek meer zijn, maar een clubhuis waar collega’s elkaar ontmoeten. Oswald Verbergt en Carolien Gehrels van het stedenprogramma bij Arcadis, zien een reeks evoluties.
Tekst: Sacha Van Wiele, interview voor Gazet van Antwerpen.
Het coronavirus drukte iedereen met de neus op het feit dat gezondheid belangrijk is. Dat zal zich ook steeds meer gaan vertalen in de verdere planning van steden.
“Gezondheid gaat een criterium worden bij toekomstige stadsontwikkeling”, zegt Gehrels. “We zien dit nu al bij het ontwerpen van gebouwen, waarbij mensen met de trap naar een onthaal moeten en liften uit het zicht staan. Dat zal zich ook vertalen naar de inrichting van de openbare ruimte. Pleinen en straten zullen zo worden ingericht dat ze echt uitnodigen om te bewegen door zich te voet of met de fiets te verplaatsen. Met corona moeten we afstand houden van elkaar, wel in stadsontwikkeling zal er dan ook meer oog zijn voor ruimte in het publieke domein. Door de pandemie hechten we meer waarde aan gezondheid.”
Net als bij de andere experten pleit ook Arcadis voor meer beplanting. Groen maakt straten en pleinen niet alleen aangenamer om in te vertoeven, het is ook goed voor de mentale en fysieke gezondheid.
Clubhuis
Veel mensen ervaren door de coronacrisis de voor- en nadelen van het thuiswerken. Verwachting is dat veel mensen dit blijven doen ook na de pandemie. De vraag is dan wat er met die duizenden vierkante meters kantoorruimte moet gebeuren in de stad.
“Decennialang zijn we gewend van ’s morgens naar het kantoor te gaan en ’s avonds weer naar huis te rijden”, zegt Gehrels. “Nu ervaren we de voordelen van het thuiswerken. Toch is er ook een groot nadeel en dat is de afwezigheid van het rechtstreeks menselijk contact met de collega’s. Ik verwacht dat de kantoren van de toekomst eerder clubhuizen zullen worden van een bedrijf. Het wordt een plek waar werknemers samenkomen om een koffie te drinken, te vergaderen, te onderhandelen of te brainstormen. Deze nieuwe functie vraagt ook een nieuwe inrichting met bijvoorbeeld tafelvoetbal. Kantoren worden minder een werkplek, maar meer een ruimte die aanzet tot creativiteit en ontmoeting.”
Betaalbaar wonen
Volgens Arcadis is er een oplossing voor de kantoorruimten die mogelijk leeg komen te staan. Een oplossing die zelfs tegemoet kan komen aan de nood aan betaalbare woningen in de stad voor onder meer de zorgverstrekkers.
Deze crisis heeft volgens Arcadis het belang aangetoond van betaalbare woningen in stadscentra, zodat mensen met een essentieel beroep zoals verpleegkundigen, buschauffeurs, onderwijzers en politieagenten, dichter bij hun werk kunnen wonen. Dit kan betekenen dat kantoorruimte ingezet wordt als woningen, waardoor een meer gemengd gebruik van ruimte en gebouwen ontstaat.
“Het is belangrijk dat er dan ook kwalitatief wordt gebouwd en de overheid snelle bestemmingswijzigingen toelaat”, zegt Verbergt. “Je ziet nu al dat nieuwe kantoorruimten volgens andere criteria worden gebouwd, zoals de plafondhoogtes. Dit laat toe om eenvoudig een functiewijziging te realiseren. Bovendien is dit veel duurzamer dan een complex eerst af te breken om er dan iets nieuws te zetten.”
