We staan op een tweesprong in de strijd tegen de klimaatverandering, de kans is groot dat we aan dit tempo het klimaatakkoord van Parijs niet zullen halen. Maar we weten ook dat als we nu onze nederlaag toegeven, we in 2030 en 2050 in een veel slechtere positie zullen verkeren. Elke fractie van een graad telt, dus moeten we er alles aan doen om verdere opwarming tegen te gaan.
Organisaties zoals Project Drawdown herinneren ons eraan dat het vanuit een technisch perspectief heel goed mogelijk is om de opwarming tot 1,5°C te beperken. Als we doen wat het IPCC-beoordelingsrapport aanbeveelt, kan 2025 het kanteljaar zijn waarin de uitstoot van broeikasgassen wereldwijd niet meer toeneemt. Dus, wat kunnen we doen en welke rol speelt de engineering sector hierin?
Bij Arcadis hebben we een sterke visie die onze global CEO Peter Oosterveer duidelijk verwoorde. Hij schrijft over wat echte klimaatactie inhoudt en waarom klimaatactie gericht moet zijn op steden. Steden en stedelijke gebieden zijn namelijk verantwoordelijk voor 70% van de broeikasgasemissies wereldwijd.
Datagedreven klimaatacties
Om maatregelen te nemen die echt het verschil maken, hebben we veel betere gegevens nodig over de duurzaamheidsprestaties van onze steden. Elke stad moet zijn eigen unieke duurzaamheidsuitdagingen overwinnen en data zijn hierin een belangrijke katalysator voor een impactvol beleid. We weten dat een universele aanpak niet aan de behoeften van alle steden kan voldoen. Alleen met op maat gesneden oplossingen hebben steden en inwoners baat, bij zowel mitigerende als adapterende maatregelen. Dat blijk ook uit de projecten en studies die we wereldwijd uitvoeren.
Neem bijvoorbeeld de Arcadis Sustainable Cities Index 2022 (SCI). Deze rangschikt 100 toonaangevende wereldsteden en beoordeelt ze op drie pijlers van duurzaamheid: People, Planet en Profit. De index toont aan dat steden pas echt duurzaam en leefbaar zijn als er een goed evenwicht is tussen de drie pijlers. Bovendien is het opmerkelijk dat steden die investeren in ecologische programma’s en in het welzijn van hun mensen het meestal ook beter doen op economisch vlak. Wat zo’n programma’s inhouden kan van stad tot stad verschillen.
Antwerpen en Phoenix als voorbeeld
Antwerpen is een stad met een half miljoen inwoners en wil tegen 2050 koolstofneutraal zijn. Met wintertemperaturen die regelmatig rond het vriespunt schommelen, is het belangrijk om duurzame manieren te vinden om te verwarmen. Arcadis werkt nauw samen met de Stad Antwerpen over hoe en waar ze een stadsbreed warmtenet kan uitrollen. Door de restwarmte uit de havenindustrie te recupereren, kan de stad tegen 2030 het equivalent van 35.500 woningen duurzaam verwarmen. Ook op het gebied van welzijn scoort ze goed. Antwerpen behaalde een 27ste plaats in de algemene ranking.
Aan de andere kant van de wereld wonen bijna 1,7 miljoen mensen in Phoenix (Arizona), in de Sonorawoestijn in het zuidwesten van Amerika. In de zomer wordt het daar regelmatig meer dan 45 graden. In een poging het stedelijke hitte-eilandeffect te beheersen, heeft deze stad meer "cool pavement" aangebracht dan welke andere stad ter wereld ook. Een maatregel die volgens Arcadis-deskundigen de warmtereflectie met wel 50% kan verhogen. Hoewel Phoenix ook de doelstelling heeft om tegen 2050 CO2-neutraal te zijn, is de vooruitgang naar dit doel trager dan in Antwerpen. Maar een bedrijfsvriendelijke omgeving zorgt ervoor dat Phoenix hoog scoort in de pijler Profit en op de 25ste plaats staat in de SCI van 2022.
We zien duidelijk dat de uitdagingen waarvoor elke stad staat, uniek en regiogebonden zijn. Ook de mogelijkheden zoals het hergebruik van warmte of het stimuleren van innovatieve bedrijven om nieuwe technologieën te testen, zijn uniek. Twee steden met een heel verschillend klimaat en twee heel verschillende benaderingen om duurzaam te worden, kunnen daarom dicht bij elkaar liggen in de algemene SCI-ranglijst, terwijl er nog ruimte is voor verbetering in afzonderlijke pijlers. Door te onderzoeken wat elke stad goed doet, kunnen steden van elkaar leren en inspiratie vinden om hun eigen prestaties te verbeteren. Die lees je onder andere terug in de Arcadis Sustainable Cities Index 2022. Download hem hier.
